Yeşilbahçe Mh. Metin Kasapoğlu Cd. Arkadaş Apt. No: 69/3
Bizi Arayın: +90 242 316 66 36

Ortodonti

Ortodonti Tedavisi

Ortodonti, kapanış bozuklukları ve dişlerin çenelerdeki konumlarının nasıl oluştuğunu inceleyen, teşhis eden, bu bozuklukları oluşmadan önce önlemeye çalışan ve oluştuktan sonra tedavi eden bir diş hekimliği dalıdır. Ortodonti iki Yunanca sözcükten oluşmuştur. Bunlardan ‘ortos’ düzeltmek, doğrultmak; ‘odontos’ ise diş demektir.

Ortodonti ile uğraşan diş hekimine ORTODONTİST veya ORTODONTİ UZMANI denir. Ülkemizde ortodontist olabilmek için 5 yıllık diş hekimliği fakültesi eğitiminden sonra en az 4-5 yıl daha eğitim almak ve doktora yapmak gerekmektedir.

Ortodonti Tedavisi

Ortodonti, Ağız ve diş sağlığımız genel sağlık durumumuz ve mutluluğumuzla yakından ilişkilidir. Çevremizle olan iletişimimizde yüz estetiğimiz ve gülüşümüz önemli yer tutmaktadır. Bilimsel çalışmalar okul dönemi çocukları arasında gözlük kullanımı ve yüzlerindeki çillerden sonra dişlerdeki bozuklukların 3. sırada alay konusu olduğunu göstermiştir. Bu da Ortodonti tedavinin önemine işaret etmektedir.

 

Ortodonti, Çapraşık dişleri veya görüntüsü bozuk çeneleri nedeniyle kendilerini rahat hissetmeyen bireyler sıkılgan olabilirler, konuşurken veya gülerken ağızlarını kapatma ihtiyacı duyabilir, gülmekten çekinebilir veya yüz görünümlerini saklamaya çalışabilirler.

 

Çocukluk döneminde kazanılan konuşma, yüz mimikleri ve yüz ifadesi hayatın ilerleyen dönemlerinde eğitsel ve sosyal düzeyde kapıları açan en önemli kazanımlardandır.

 

Ortodonti, Günlük yaşantıda ‘tel tedavisi’ diye isimlendirdiğimiz ‘ortodontik tedaviler’ yukarıda saydığımız durumlarda yaşam kalitemizi arttırmak için uygulanabilir. Ortodonti tedavileri dişlerimizin estetik görüntülerini düzeltir, yüz görünümümüzü daha iyiye götürür ve özgüvenimizi arttırır.

 

Çoğu kez hastalar tedavileri tamamlanmadan önce bile kendilerini çok daha rahatlamış ve özgüvenleri artmış olarak hissederler. Daha iyi göründüğümüzü fark ettikçe, kendimizi daha iyi hissetmeye başlar ve çekici bir gülümseme ile meslek hayatımızda ve kişisel ilişkilerimizde daha başarılı oluruz.

Ortodontik tedavi süresi ortodontik anomalinin türüne ve şiddetine bağlıdır. Hareketli aygıtlarla bir ya da birkaç dişin hareketini hedef alan tedaviler 6-8 ay kadar sürmektedir. İskeletsel olmayan sadece dişleri ilgilendiren anomalilerin sabit aygıtlar ile tedavisi ise 1-1,5 yıl kadar sürer. İskeletsel anomalilerin tedavisi ise daha uzun süre alabilmektedir. Tedavi süresini bireylerin hekimle olan işbirliği ve tedaviye verecekleri bireysel biyolojik cevap da etkilemektedir.

Aktif ortodontik tedaviden sonra, dişlerin ve çenelerin istenilen düzgün ve doğru konumlarına getirilmelerinden sonra, dişlerin ve çenelerin yeni konumlarının tedavi öncesi konumlarına dönmesini engellemek amacıyla yapılan pasif tedavidir. Dişerin düzeltilen konumlarında tutulabilmesi amacıyla hareketli sabit pekiştirme aygıtları kullanılır. Pekiştirme tedavisi süresi ve bu dönemde kullanılacak olan aygıtın türü başlangıçtaki ortodontik anomali türüne şiddetine ve aktif ortodontik tedavi süresine bağlıdır.

Ortodontik tedavi süresince ağız içerisinde sabit ya da hareketli aygıtlar olacaktır. Ortodontik tedavi süresince hem dişler hem de bu aygıtlar düzenli şekilde fırçalanmalıdır. Aksi halde ağız sağlığı kötü yönde etkilenir ve ortodontik tedaviye devam edilemez. Ortodontik braketleri olan hastalar için özel olarak üretilmiş diş fırçaları vardır bu fırçalar ile dişler ve braketler fırçalandıktan sonra ara yüz fırçası ve diş ipi ile de detaylı temizlik yapılmalıdır. Sabit ortodontik tedavi başlangıcını takip eden bir hafta içinde oral hijyenin üst seviyede sağlanabilmesi ve yanak ve dudak tahrişlerinde enfeksiyon riskini azaltmak için antiseptik gargaralar önerilir.

Ortodontik anomalileri dişsel ve iskeletsel seviyede olmak üzere 2 gruba ayırmak mümkündür. Dişlerin üzerine yerleşecekleri alveol kavsi ile olan uyumsuzlukları sonucunda görülen anomaliler dişsel anomalilerdir.Çapraşıklık ya da dişler arasında boşluklar şeklinde görülebilir. Dişlerin çapraşık olmasının 2 tane ana sebebi olabilir. Çapraz ırsiyet dediğimiz çocuğun anne ya da babasından küçük çene kemiği, diğer ebeveyninden ise büyük dişler alması ile oluşan gerçek bir çapraşıklıktır. Bu durumun tersinde ise dişler arasında boşluklar olacaktır. Diğeri ise, zamanından önce, çürük gibi nedenlerle çekilmek zorunda kalınan süt dişlerinin boş bıraktığı alveol kemiklerine arkada bulunan daimi dişlerin kayması ile alttan gelecek olan daimi dişe yer kalmaması sonucu oluşan sanal çapraşıklıktır.

Alt ve üst çenenin birbirlerine ve başa göre olması gerekli konumlarından daha ileride ya da geride konumlanması sonucu oluşan anomaliler ise iskeletsel anomalilerdir. 3 türünden söz edebiliriz.

Sınıf II Bölüm 1 Anomali : Üst çene ileride veya alt çene geride kalmıştır (ya da kombinasyonu şekline olabilir)


Sınıf II Bölüm 2 Anomali : Üst çene alt çeneyi bir kutu kapağı gibi örtmüştür.


Sınıf III Anomali : Alt çene üst çeneye göre daha ileride veya üst çene alt çeneye göre daha geride konumlanmıştır (her ikisinin kombinasyonu da olabilir) Dik Yönde Çeneler Arası İlişkilerde de Kapanış Anomalisi Olabilir. Dik yönde çenelerin karşılıklı birbirinden uzaklaşması ile ön açık kapanış anomalisi görülür.  Çenelerin sağ ve sol yönlerde (transversal yönde) karşılıklı uyumsuzluğu sonucunda ise yan çapraz kapanış anomalisi görülür.

Ortodontik tedavi görmek isteyen bireylerin büyük çoğunluğu görünüşlerini ve gülüşlerini iyileştirmek amacıyla ortodontiste baş vururlar. Halbuki ortodontik problemler diş sağlığımızı da etkilemektedir. Örnek olarak, çapraşık dişlerin temizlenebilmesi çapraşık olmayan dişlere göre daha zordur. Bu durumda çürüğe ve dişeti hastalıklarına yatkınlık daha da artmaktadır. Ağız solunumu sonucu ön açık kapanış oluşabilir, bu anomali dişlerin üzerinde plak birikimine yatkınlığın artmasına neden olur buna bağlı olarak da bireyde çürük ve periodontal hastalık olasılığı artar.


Baş başa kapanış , diş sıkma alışkanlığı ve bazı diğer ortodontik problemler dişlerin daha çabuk aşınmasına neden olabilir. Bu aşınmalarda dişler; periodontal bağ ve alveol kemiği aracılığı ile çene eklemine olan basıncı arttırırlar, bu anormal basınçlar baş ve yüz ağrılarına neden olabilir.


Bazı çene eklemi rahatsızlıklarının sebebi açık kapanış , derin kapanışveya çapraz kapanış gibi ortodontik sorunlar olabilir. Konuşma dil, diş ve diğer ağız içi organların rol almasıyla başarılan önemli fonksiyonlarımızdandır.

Özellikle ön ve yan açık kapanış, dişler arasında boşlukların olması , üst ve/veya alt çenenin ileride konumlandığı ortodontik problemlerde konuşma anlaşılırlığı da önemli düzeyde etkilenmektedir.

Ortodontik tedaviler ile konuşma problemleri de düzeltilebilmektedir.

Aparey, aygıt düzenek anlamına gelir. Ortodontik tedavide kullanılan bütün düzenekler bu adla anılırlar. Apareyleri sınıflandırmak oldukça zordur çünkü ortodontide çok çeşitli apareyler mevcuttur.

 

Genel olarak apareyleri iki gruba ayırabiliriz.

  • Ağız içinde kullanılan apareyler
  • Ağız dışında kullanılan apareyler

 

Bunlar da kendi içinde alt gruplara ayrılabilir.

  • Kişinin kendisinin takıp çıkarabileceği hareketli apareyler
  • Doktor tarafından dişlere yapıştırılan sabit apareyler

 

Şimdi bu gruplama doğrultusunda ortodontik tedavide sıklıkla kullanılan bazı apareyleri inceleyelim.

Ağız içinde kullanılan sabit apareyler: Baketler: Braketler, dişin arka yüzeyine yapıştırılan braketler, ön yüzeyine yapıştırılan metal ve seramik braketler şeklinde kabaca sınıflandırılabilir. Tedavinin şekli, hastanın beklentisi, sosyal statüsü ve yaşına uygun olarak braket şekli belirlenir. Bu apareyler tedavinin sonuna kadar ağzınızda kalır.


Dişlere bantlar aracılığı ile yapıştırılan apareyler: Genellikle arka dişlerin öne hareketini engelleyen apareylerdir. Nance ve lingual ark ve sabit yer tutucu bu grupta örnek gösterebileceğimiz apareylerdendir.


Bazı alışkanlık kırıcı apareyler de dişlere bantlar aracılığı ile yapıştırılır.


Alt çeneyi ileri almak için kullanılan sabit apareyler: Bu tip apareyler üst çene arka bölgeden alt çene köpek dişi bölgesine uzanarak kullanılırlar. Apareyler bünyelerinde bulunan bir zemberek (yay) veya piston-tüp aracılığı ile itici kuvvet uygulamak suretiyle etki gösterirler. Bir başka değişle aktive edildiklerinde alt çene önde konumlanır. Bu tarz apareyler sabit oldukları için ağızda mola vermeksizin etkilerini gösterirler ve dolayısıyla hasta kooperasyonuna ihtiyaç kalmaz. Çeşitli firmaların ürettiği birçok aparey olmasına rağmen en sık kullanılanlar Herbst, Jasper jumper ve Forsus’tur.


Lingual Retainer: Ortodontik tedavi bittikten sonra mevcut durumun muhafazası için pekiştirme apareyi kullanılır. Lingual retainer adı verilen sabit pekiştirme apareyi sıklıkla alt çeneye yapılır ancak hekiminiz gerekli görürse üst çeneye de yapılır.


Çene genişletme apareyleri: Üst çene darlığı vakalarında sıklıkla sabit apareyler kullanılmasına rağmen hareketli apareylerle de genişletme işlemi yapılabilir.  Çene genişletme apareyleri çok çeşitlidir. Doktorunuz sizin probleminize, yaşınıza ve kendi tedavi prensiplerine göre en uygun apareyi kullanacaktır.

Tedavinin Faydaları

Çiğneme dişlerin birincil görevidir. İdeal sıralanmış dişler çiğneme, ısırma, konuşma fonksiyonlarını düzgün bir şekilde yerine getirir. Yani çiğneme fonksiyonu düzeldiğinde yemekler iyi öğütüldüğü için sindirim kolaylaşır. Konuşma fonksiyonu düzeldiğinde bazı harflerin telaffuzunda ve diksiyondan yaşanan sıkıntılar ortadan kalkar.
Diş teli tedavisinin sağlık açısından birçok yararı olduğu gibi estetik ve psikolojik yönden faydaları da yadsınamaz. Kişinin düzgün dişlere sahip olması öz güvenini yerine getirmekte, sosyal ve mesleki açıdan ilişkilerini güçlendirmektedir. Kendimize olan güvenimizin artması da, mutlu ve cana yakın bir imaj çizmemizi sağlar. En önemlisi de güzel bir gülüş ile daha fazla sosyalleşir ve insanlarla ilişkilerimiz güçlenir.
Doktora Danışın
Aklınıza takılan tüm sorular için bizi arayabilirsiniz.

Bize Ulaşın